Auteur(s): Multatuli
Land: Nederlands
Pagina's: 328
Uitgever: De Ruyter
Datum uitgave: 1860
Schrijver:
Eduard Douwes Dekker was een Nederlandse schrijver die bekend is geworden onder het pseudoniem Multatuli.
Hij kreeg in 1838 een baan als ambtenaar in Nederlands-Indië (het tegenwoordige Indonesië), waar hij de vele wantoestanden zag onder verantwoordelijkheid van het Nederlandse koloniale bewind. Zijn bekendste werk is de kaderroman Max Havelaar, waarin hij - op basis van zijn eigen ervaringen - de behandeling van de plaatselijke bevolking door Nederlandse en Nederlands-Indische bestuurders aan de kaak stelde. In dit boek koos Dekker het pseudoniem Multatuli, Latijn voor 'ik heb veel (leed) gedragen' (=multa tuli).
In juni 2002 werd Max Havelaar door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde uitgeroepen tot het belangrijkste Nederlandstalig letterkundige werk aller tijden. In 2004 eindigde Multatuli op de 34e plaats in de verkiezing van De grootste Nederlander.
Eduard Douwes Dekker was een Nederlandse schrijver die bekend is geworden onder het pseudoniem Multatuli.
Hij kreeg in 1838 een baan als ambtenaar in Nederlands-Indië (het tegenwoordige Indonesië), waar hij de vele wantoestanden zag onder verantwoordelijkheid van het Nederlandse koloniale bewind. Zijn bekendste werk is de kaderroman Max Havelaar, waarin hij - op basis van zijn eigen ervaringen - de behandeling van de plaatselijke bevolking door Nederlandse en Nederlands-Indische bestuurders aan de kaak stelde. In dit boek koos Dekker het pseudoniem Multatuli, Latijn voor 'ik heb veel (leed) gedragen' (=multa tuli).
In juni 2002 werd Max Havelaar door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde uitgeroepen tot het belangrijkste Nederlandstalig letterkundige werk aller tijden. In 2004 eindigde Multatuli op de 34e plaats in de verkiezing van De grootste Nederlander.
Samenvatting:
Max Havelaar, of de koffieveilingen der Nederlandse Handelsmaatschappij, Multatuli, Veen Uitgevers (Amstel Klassiek), 11e druk uit 1988
Batavus Droogstoppel vertelt dat hij een boek wil schrijven over koffie, hij is namelijk makelaar in koffie. Hij komt een oud klasgenoot tegen en noemt deze Sjaalman omdat hij inplaats van een jas een sjaal aan heeft. Droogstoppel kan Sjaalman niet uitstaan en wil in eerste instantie het pakket geschriften van hem niet aannemen. Maar als blijkt dat een aantal geschriften over de koffiecultuur in Indië gaan heeft Droogstoppel wel interesse.
Droogstoppel overweegt de geschriften voor zijn boek te gebruiken maar ziet wel in dat het lastig is om losse gedachten tot een leesbaar geheel te maken. Dan bedenkt hij een oplossing: hij besluit zijn jongste bediende Stern het boek te laten schrijven en zo af en toe zelf een hoofdstuk toe te voegen.
Stern begint te schrijven over de geschiedenis van assistent-resident Max Havelaar en zijn optreden als Nederlands bestuursambtenaar in Lebak, op Java.
Havelaar komt al snel in de problemen als hij de regent beschuldigd van corruptie en uitzuiging van de bevolking. De regent heeft wel een hoge functie maar hij is niet erg welvarend. Daarom neemt hij bezittingen van de bevolking af. De bevolking is bang in opstand te komen omdat ze wordt onderdrukt.
Havelaar besluit iets te gaan doen tegen dit onrecht en houdt een toespraak voor de hoofden van Lebak. Hierin vertelt hij dat hij op de hoogte is van al het onrecht dat de Javanen is aangedaan en dat hij dit zal proberen te bestrijden. (Havelaar is te weten gekomen van dit onrecht door zijn voorganger Slotering, die alles heeft opgeschreven. Slotering is waarschijnlijk ook vergiftigd om zijn poging het onrecht te bestrijden.) Havelaars bedreigingen lijken echter niets uit te halen en hij klaagt schriftelijk tegen de resident over het optreden van de regent. Deze komt hem opzoeken en legt uit dat men Nederland een positief beeld geeft van de situatie die zich op Java afspeelt en dat klagen niet getolereerd worden. Havelaar wordt dan overgeplaatst naar een dorpje waar eigenlijk niemand naar hem omkijkt.
Havelaar besluit ontslag te nemen omdat hij het onrecht niet aan kan zien en hij niet serieus wordt genomen.
Als Havelaar op een gegeven moment arm en verlaten ronddoolt neemt Multattuli het verhaal over. Hij wil de ogen van de regering openen en richt zich tot koning Willem III omdat vele miljoenen onderdanen worden mishandeld en uitgezogen in zijn naam.
Batavus Droogstoppel vertelt dat hij een boek wil schrijven over koffie, hij is namelijk makelaar in koffie. Hij komt een oud klasgenoot tegen en noemt deze Sjaalman omdat hij inplaats van een jas een sjaal aan heeft. Droogstoppel kan Sjaalman niet uitstaan en wil in eerste instantie het pakket geschriften van hem niet aannemen. Maar als blijkt dat een aantal geschriften over de koffiecultuur in Indië gaan heeft Droogstoppel wel interesse.
Droogstoppel overweegt de geschriften voor zijn boek te gebruiken maar ziet wel in dat het lastig is om losse gedachten tot een leesbaar geheel te maken. Dan bedenkt hij een oplossing: hij besluit zijn jongste bediende Stern het boek te laten schrijven en zo af en toe zelf een hoofdstuk toe te voegen.
Stern begint te schrijven over de geschiedenis van assistent-resident Max Havelaar en zijn optreden als Nederlands bestuursambtenaar in Lebak, op Java.
Havelaar komt al snel in de problemen als hij de regent beschuldigd van corruptie en uitzuiging van de bevolking. De regent heeft wel een hoge functie maar hij is niet erg welvarend. Daarom neemt hij bezittingen van de bevolking af. De bevolking is bang in opstand te komen omdat ze wordt onderdrukt.
Havelaar besluit iets te gaan doen tegen dit onrecht en houdt een toespraak voor de hoofden van Lebak. Hierin vertelt hij dat hij op de hoogte is van al het onrecht dat de Javanen is aangedaan en dat hij dit zal proberen te bestrijden. (Havelaar is te weten gekomen van dit onrecht door zijn voorganger Slotering, die alles heeft opgeschreven. Slotering is waarschijnlijk ook vergiftigd om zijn poging het onrecht te bestrijden.) Havelaars bedreigingen lijken echter niets uit te halen en hij klaagt schriftelijk tegen de resident over het optreden van de regent. Deze komt hem opzoeken en legt uit dat men Nederland een positief beeld geeft van de situatie die zich op Java afspeelt en dat klagen niet getolereerd worden. Havelaar wordt dan overgeplaatst naar een dorpje waar eigenlijk niemand naar hem omkijkt.
Havelaar besluit ontslag te nemen omdat hij het onrecht niet aan kan zien en hij niet serieus wordt genomen.
Als Havelaar op een gegeven moment arm en verlaten ronddoolt neemt Multattuli het verhaal over. Hij wil de ogen van de regering openen en richt zich tot koning Willem III omdat vele miljoenen onderdanen worden mishandeld en uitgezogen in zijn naam.
Recensies:
- http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/1615331/2009/12/12/Max-Havelaar-revisited.dhtml
- http://recensieweb.nl/recensie/een-subliem-protest/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten